Hacienda Sotuta de Peon

Vandaag zijn we naar een  Sisal Hacienda geweest.  Voor de jongeren Sisal wordt gemaakt van de vezels uit de bladeren van een soort agave. Van deze vezels wordt sisaltouw gemaakt. Voor de komst van kunststof producten bestond het overgrote deel van touw uit Sisal.  Ook werden er vloermatten van gemaakt. Vanaf de helft van de negentiende eeuw tot de helft van de vorige eeuw waren er meer dan duizend grote haciendas waar Sisal werd verbouwd. Het werd ook wel het groene goud genoemd en Yucatan was toen een van de rijkste staten van Mexico. Met de opkomst van kunststof kwam er in korte tijd een einde aan de productie van Sisal en werden de meeste Haciendas verlaten.  De plantage die wij vandaag hebben bezocht is in 1985 zoveel mogelijk in de zelfde staat gebracht als vroeger.  Met als doel om de productie van Sisal van plant tot eind product te kunnen laten zien. En daar zijn ze in geslaagd. Tijdens de rondleiding komt alles aan bod. Ook zijn alle oude machines hersteld en worden ze weer gebruikt.  Er wordt nog wat Sisal geproduceerd voor de export, maar de belangrijkste bron van inkomsten van de Hacienda is toch het geven van rondleidingen. 

Het productie proces is als volgt. Een sisal plant levert gedurende 25 jaar ongeveer 20 bladeren per jaar. Deze worden gekneusd in een machine. Daaruit komen de vezels,  deze worden 5 uur in de zon gedroogd en kunnen dan worden getwijnd. Het resultaat daarvan wordt vervolgens samen gevoegd tot touw van de gewenste dikte. De prijs per kilo vezel is erg laag. Tijdens het hoogtepunt van de productie werd er constant door gewerkt om aan de vraag te kunnen voldoen.  De arbeiders werden uitgebuit,  ze werden betaald in eigen geld van de Hacienda en waren ook gedwongen al hun inkopen te doen in de winkel van de Hacienda.  Het waren dus min of meer slaven. Terwijl de eigenaars in grote luxe leefden. De eerste eigenaar van deze Hacienda had in totaal 14 haciendas.  

Het was een interessante rondleiding. Alleen een beetje te veel gericht op Amerikanen.  Het moet allemaal spannend worden gemaakt met oefenen van woorden in de Maya taal. En met veel nadruk op bepaalde elementen door ineens harder te gaan praten. Alsof het kinderen zijn, wiens aandacht er op de een of andere manier, constant moet worden getrokken. We kregen uitleg over het gehele productie proces, de teelt van Sisal en het maken van touw. Ook zijn we met een soort platte wagens getrokken door muildieren door de plantage vervoerd. Ook een bezoekje aan een bijna 90 jarige ex werknemer  behoorde erbij. Aan het eind was er nog gelegenheid tot zwemmen in een ondergrondse cenote. Dat was met deze hitte erg verkoelend.  Bij de door ons geboekte tour hoorde ook nog een lunch. Deze was boven verwachting bijzonder goed. En bestond uit een vier gangen diner. We konden vrij kiezen uit de gerechten op de kaart.  Alles was heel goed, alleen de wijn was slecht. Het was een geslaagde dag.